Swędzenie skóry zazwyczaj nie jest objawem niepokojącym: mogą je powodować przesuszenie, użyte kosmetyki czy detergenty, a nawet kontakt z niektórymi metalami. Czasami jednak może być objawem poważnych przypadłości.
Czy Twoja skóra jest sucha?
Jeśli skóra jest nadmiernie sucha, poinformuje Cię o tym właśnie uciążliwym swędzeniem. Stan ten może pogarszać się w szczególności zimą oraz podczas przebywania w suchym powietrzu. Skóra staje się też coraz bardziej sucha wraz z wiekiem.
Aby złagodzić świąd suchej skóry:
- Używaj balsamu po kąpieli, gdy skóra jest jeszcze wilgotna.
- Pij dużo płynów, aby organizm i skóra były dobrze nawodnione.
- Używaj nawilżacza powietrza, w szczególności w sezonie grzewczym. Dobrym pomysłem będzie też zainstalowanie akwarium w pokoju.
- Bierz szybkie prysznice i nie używaj zbyt gorącej wody.
- Używaj łagodnych, hipoalergicznych lub naturalnych mydeł.
Gdy pojawiła się wysypka
Wysypka na skórze może oznaczać wiele problemów – mniej lub bardziej poważnych. Poniżej przedstawiamy najczęściej występujące:
- Owady: wysypka może pojawić się wskutek ukąszenia. Ukąszenia od pluskw i roztoczy mogą być trudne do zdiagnozowania, ponieważ wyglądają jak wysypki. Swędzenie mogą wywoływać także wszy. O ich obecności może świadczyć uczucie pełzania w skórze głowy lub włosach łonowych, a także intensywny świąd.
- Atopowe zapalenie skóry: pojawia się na skórze w postaci suchych, łuszczące się płatów skóry lub wysypki. Skłonność do atopowego zapalenia skóry wzrasta, jeśli w rodzinie istnieje historia takich chorób, jak astma czy alergie. Niektóre alergie pokarmowe mogą pogorszyć sytuację. Drapanie również nie pomaga – wręcz przeciwnie,zaostrza objawy.
- Kontaktowe zapalenie skóry: ta swędząca wysypka jest spowodowana reakcją na coś, co dotyka twojej skóry. Mogą to być metale w biżuterii lub chemikalia w kosmetykach i produktach czyszczących. Przestań używać kosmetyków oraz nosić rzeczy, które Twoim zdaniem mogą być przyczyną swędzenia i obserwuj, czy nastąpiła poprawa.
Problem podskórny
Twoja skóra może dać ci znać, gdy w twoim ciele dzieje się coś nie tak. Ten świąd może być objawem głębszych problemów.
Alergia: uciążliwe swędzenie skóry może być objawem alergii pokarmowej lub wziewnej lub nietolerancji pokarmowej. Jeśli nie jesteśmy w stanie samodzielnie „namierzyć” i wyeliminować tego, co wpływa na swędzenie, należy wykonać testy skórne lub, jeśli nie wykażą one alergenu, także testy z krwi. Warto wiedzieć, że alergie mogą dotyczyć zarówno jednego produktu, jak i produktów pozornie niezwiązanych (alergie krzyżowe, np. brzoza-jabłko-marchew) czy całych grup pokarmów, jak to się odbywa w przypadku alergii na salicylany, w której wyklucza się z diety na kilka lub kilkanaście dni wiele warzyw, owoców, przypraw, ziół, a nawet kawę i herbatę (tzw. dieta aspirynowa), aby potem stopniowo wprowadzać do jadłospisu obserwując reakcję organizmu. Wszystkie te procedury wykonuje się w porozumieniu z alergologiem, który kieruje procesem leczenia.
Pokrzywka: Może pojawić się na skutek alergii, ale także być całkowicie niezależnym objawem. Wygląda jak uniesione pręgi bądź różnego rodzaju plamy czy bąble pojawiające się w grupach lub pojedynczo. Zazwyczaj mocno swędzą, ale nie pozostawiają po sobie śladów. Pokrzywkę mogą nasilać stres, ciepło, wysiłek fizyczny lub ekspozycja na słońce. Pokrzywka jest niezwykle trudna do zdiagnozowania i wyeliminowania: może być objawem infekcji, reakcją na zimno bądź ciepło, chorób tarczycy, a nawet chorób autoimmunologicznych.
Pseudoalergia/nietolerancja histaminy: w dużym uproszczeniu mówiąc oznacza, że organizm nie radzi sobie z rozkładaniem histaminy bądź ma braki diaminooksydazy (DAO) odpowiedzialnej za rozkład histaminy. Stres, wysiłek fizyczny, wyczerpanie czy infekcja mogą wpływać na to, że pojawia się wysypka, której towarzyszą obrzęki, bóle głowy, a nawet biegunki. Pseudoalergia jest tu określeniem odnoszącym się do faktu, że reakcja skóry, choć przypomina alergię, odbywa się bez udziału układu immunologicznego – nie wykryją jej ani testy skórne, ani testy alergiczne z krwi. Można ją wykryć oznaczając poziom DAO we krwi.
Łuszczyca: Choroba, która powoduje, że twoje ciało nadmiernie produkuje komórki skóry. Piętrzą się w swędzących i zapalnych plamach. Łuszczyca jest objawem nadaktywności układu odpornościowego i powinna być leczona dermatologicznie.
Ciąża: więcej niż 1 na 10 kobiet w ciąży doświadcza problemu swędzenia skóry. Przyczyny są różne: od nieszkodliwych wysypek do poważniejszych chorób, z cholestazą ciężarnych włącznie. Ta ostatnia dolegliwość, objawiająca się początkowo swędzeniem dłoni, a potem także całego ciała, jest objawem problemów z wątrobą i wymaga jak najszybszej konsultacji lekarskiej.
Leki: Niektóre mogą powodować swędzenie skóry, nawet bez objawów wysypki lub podrażnienia. Skontaktuj się z lekarzem, gdy swędzenie staje się bardzo uporczywe. Swędzenie mogą wywoływać m.in.:
- Allopurinol na niewydolność nerek
- Niektóre leki na nadciśnienie tętnicze krwi
- Amiodaron na arytmię serca
- Leki moczopędne
- Estrogen
- Hydroksyetyloceluloza (stosowana podczas operacji)
- Opioidy
- Symwastatyna na wysoki poziom cholesterolu
Problemy natury psychologicznej: Niekiedy swędzenie ma podłoże natury psychologicznej. Nie występują wtedy wysypki ani podrażnienia. Swędzenie mogą powodować permanentne zmęczenie, stres depresja, zaburzenia lękowe, psychozy oraz nerwice natręctw.
Możliwe, lecz mało prawdopodobne jest, że swędzenie powodują takie choroby, jak: choroby nerek, choroby wątroby, choroby tarczycy, cukrzyca, anemia i HIV.
Podsumowanie
Swędzenie może być spowodowane wieloma czynnikami. W przypadku nieuciążliwego świądu warto w pierwszej kolejności wyeliminować najbardziej prawdopodobne przyczyny (ubranie, biżuteria, kosmetyki czy alergie pokarmowe). W przypadku poważnego i męczącego swędzenia należy skontaktować się z lekarzem rodzinnym lub alergologiem.
[divider style=”dotted” top=”20″ bottom=”20″]
KGR/DOP