Łuszczyca jest jedną z najczęściej występujących ogólnoustrojowych chorób skóry. W jej przebiegu u chorych obserwuje się zmiany skórne. Objawy mogą okresowo ustępować, jest to jednak schorzenie o charakterze nawracającym. Jednoznaczne określenie przyczyn łuszczycy jest trudne, jej podłoża upatruje się jednak w uwarunkowaniach genetycznych. Schorzenie ma wiele rodzajów, a objawy u poszczególnych osób mogą różnić się intensywnością.
Czym jest łuszczyca i jakie są jej rodzaje?
Łuszczyca (łac. Psoriasis) należy do dermatoz o charakterze autoimmunologicznym. Główną rolę w patogenezie odgrywają przede wszystkim czynniki immunologiczne, nieprawidłowe funkcjonowanie elementów układu odpornościowego: limfocytów T oraz wydzielanych przez nie cytokin. Przyjmuje się, że ma podłoże genetyczne. Wpływ na jej rozwój mają jednak również czynniki środowiskowe. Oznacza to, że na wystąpienie objawów wpływ ma nie tylko genetyka, ale także styl życia osoby, która zmaga się z chorobą. Łuszczyca nie jest zakaźna, nie można się więc nią zarazić od osoby dotkniętej schorzeniem. Choroba ta związana jest z nieprawidłowym i nadmiernym namnażaniem się i złuszczaniem naskórka.
Często towarzyszy temu stan zapalny. Odmian dermatozy tego rodzaju jest wiele, a najczęściej występującą, bo aż w 80-90% przypadków, jest łuszczyca pospolita (plackowata). Obszarami ciała narażonymi na powstawanie zmian w tym wypadku są przede wszystkim kolana, łokcie, skóra głowy, ramiona i plecy. Do najcięższych odmian choroby zaliczamy łuszczycę krostkową i erytrodermię. Ostatnia z nich może zaatakować całą powierzchnie ciała, a zmiany dermatologiczne przypominają wyglądem silne poparzenia. Innym groźnym rodzajem, który atakuje stawy, jest łuszczyca stawowa. Nieleczona postać tej choroby może doprowadzić nawet do trwałego kalectwa.
Objawy łuszczycy
Jednym ze specyficznych objawów choroby, pozwalających na stwierdzenie wystąpienia łuszczycy, jest tak zwany wykwit pierwotny. Jest to zmiana skórna występująca pod postacią czerwonobrunatnych grudek, które pokryte są szarą łuską. Zmiany te wyraźnie odznaczają się na tle zdrowej skóry. Oprócz tego u osoby chorej wystąpić mogą objawy takie jak pieczenie, świąd i zaczerwienienie skóry. W przebiegu choroby obserwuje się również objaw Koebnera i Auspitza. Pierwszy z nich charakteryzuje się wystąpieniem zmian łuszczycowych w miejscu uszkodzenia naskórka. W drugim przypadku uszkodzenie powoduje punktowy wysięk krwi. Dzieje się tak z powodu płytszego położenia naczyń krwionośnych u osoby z tym defektem skóry. Łuszczyca może powodować także zmiany w wyglądzie i strukturze paznokci. Zaobserwować można ich rogowacenie oraz kruszenie.
Co wywołuje rzut łuszczycy?
Do najczęściej wymienianych faktorów uruchamiających łuszczycowe reakcje skórne należą m.in.:
- infekcje (bakteryjne, wirusowe, niedoleczone ogniska zapalne w całym organizmie, drożdżaki)
- cukrzyca
- długotrwałe podrażnienie lub uszkodzenie skóry
- długotrwały ucisk (np. plecak, pasek, ciasne ubranie)
- alkohol
- przyjmowanie leków beta – blokujących (przy nadciśnieniu), soli litu (depresja)
- zmiany w gospodarce hormonalnej
Leczenie i działania zapobiegawcze
Leczenie łuszczycy polega na wygaszaniu objawów i walce ze stanami zapalnymi. Do najczęściej wykorzystywanych środków leczniczych zaliczyć możemy preparaty keratoliczne i dziegciowe, pochodne witaminy D oraz stosowane miejscowo kortykosteroidy. Wysoką skutecznością cieszy się również fototerapia i fotochemoterapia, a także fotoforeza. Do leczenia ogólnego wykorzystuje się retinoidy (np. Tazarolen 0,05- 1% maść), cytokiny, leki immunosupresyjne i wspomagająco antybiotyki.
Oprócz tego duże znaczenie ma styl życia chorej osoby. Walkę z objawami łuszczycy należy wspomagać również poprzez stosowanie zdrowej diety, unikanie alkoholu, papierosów oraz sytuacji stresowych. Skórę objętą zmianami chorobowymi należy też odpowiednio pielęgnować. Warto zadbać o nią stosując emolienty i maści natłuszczające, które pomogą zniwelować świąd i zadbać o odpowiedni poziom nawilżenia.
Łuszczyca jest schorzeniem, którego symptomy są bardzo uciążliwe dla chorej osoby. Jej leczenie polega na łagodzeniu objawów, a sama choroba ma okresy remisji i nawrotów. Oprócz leczenia dermatologicznego terapię wspomagać należy odpowiednim stylem życia.
KMA
